1988 yılında Ermenistan ve Azerbaycan arasında altı yıl süren bir savaş başlamış ve Ermenistan Azerbaycan’ın %20’sini işgal etmiştir. Bir milyon sivil çatışmalardan kaçmak için Azerbaycan’ın iç kesimlerine göç etmek zorunda kalmıştır. 1991 yılında Azerbaycan Parlamentosu halktan gelen baskılar karşısında Dağlık Karabağ’ın özerk bölge statüsünü ilga etmiş, bu kararın ardından Dağlık Karabağ Parlamentosu çoğunluğu Ermenilerin oluşturduğu bölgede bir referandum düzenleyerek bağımsızlığını ilan etmiştir. Kararın ardından 1992 yılında Sovyet birlikleri bölgeden çekilmiştir. Gerginliğin artmaya başladığı dönemde Ermeni gönüllülerden oluşan silahlı gruplar Karabağ’a yerleştirilmiş, Azerilere yönelik otobüs baskınları, yol kesme gibi terör eylemlerine kalkışmıştır. 1990 yılı başlarında yaklaşık 186.000 Azeri, Ermenistan’dan Azerbaycan’a gitmeye zorlanmış, Ekim 1991’de ise bir Azeri köyü Ermenilerce ele geçirilmiştir.
Ermeniler 26 Şubat 1992’de Azerbaycan’ın Dağlık Karabağ Bölgesi’ndeki Hocalı kentinde sivil, kadın, çocuk, yaşlı ayrımı yapmaksızın büyük bir katliam gerçekleştirmiş ve resmî rakamlara göre 106’sı kadın, 83’ü çocuk toplam 613 sivil hunharca katledilmiştir. Ancak bağımsız kaynaklar saldırılarda katledilen kişi sayısını 1.300 olarak verirken olaylarda 487 kişinin ağır yaralandığını, 275 kişinin Ermeni güçlerince esir alındığını, 150 esirden ise bir daha haber alınamadığını rapor etmiştir.
Katliamın ilk gecesinde sekiz ailenin bütün fertleriyle öldürüldüğü 700’den fazla çocuğun anne veya babasını kaybettiği Hocalı’da Rusya, olaylarla ilgisi olmadığını iddia etse de Rus ordusuna bağlı 366. Alay’ın 1991’in sonbaharından itibaren Ermenilerin safında savaştığı, alaydan kaçan dört askerce doğrulanmıştır.
Rapora ulaşmak için tıklayınız.
