Bahamalar

Ülke Tarihi

Bahamalar’ın bilinen tarihi Amerika kıtasındaki ülkelere kıyasla oldukça yakın bir geçmişe dayanmaktadır. Bahamalar’ı oluşturan adalar topluluğundaki insan yaşamının başlangıcı 9-11. yüzyıllara dayandırılmaktadır. Kristof Kolomb’un bölgeye ulaştığı tarihte, yani sömürge döneminin başlangıcı olan 15. yüzyıl sonlarında Bahamalar’da 30.000 civarında yerli Taino halkının yaşadığı tahmin edilmektedir. Kristof Kolomb’un Amerika kıtasında ayak bastığı ilk yere ilişkin iddialar arasında, Bahama adalarından biri olan ve yerlilerce Guanahani olarak adlandırılan San Salvador Adası da bulunmaktadır.

1484 yılında İspanya ile Portekiz arasındaki Tordeillas Anlaşması ile Bahama adaları İspanya’da kalırken, yerli halk sömürge döneminden itibaren İspanya’nın kıtadaki diğer sömürge bölgelerinde çalıştırılmak üzere köleleştirilmiştir. Zorlu yaşam koşullarına maruz bırakılan halkın yarısından çoğu İspanyol sömürgeciliği döneminde salgın hastalıklar ve özellikle çiçek hastalığı sebebiyle yaşamını yitirmiştir.

17. yüzyılın ikinci çeyreğinden itibaren bölgeye bir başka sömürge ülkesi olan İngiltere ilgi duymaya başlamış ve ilk koloniler 1648’den itibaren kurulmaya başlanmıştır. 1670’te Amerika’daki Carolina kolonisine kiralanan ada, 1703’te İspanya tarafından bir kez daha işgal edilmiştir. Bu tarihten itibaren bölge, 18. yüzyıl boyunca İspanya, İngiltere, kurulmasından sonra ABD ve korsanlar arasında bir hâkimiyet mücadelesine sahne olmuş ve birçok kez el değiştirmiş, 1783 yılında yeniden İngiltere’nin hâkimiyetine geçmiştir.

2. Dünya Savaşı sonrasında Bahamalar’da bağımsızlık süreci başlamış ve siyasi partiler kurulmuştur. 7 Ocak 1964 tarihinde kabul edilen anayasa ile ülkeye özerklik verilmiştir. 10 Temmuz 1973 tarihinde de ülke bağımsızlığını ilan etmiştir. Özerk dönemde 1967 yılında başbakanlık makamına oturan Lynden Pindling, bağımsızlık sonrası süreçte de iktidarını 1992 yılına kadar korumuştur. Onun döneminde -uyuşturucu, yolsuzluk ve finansal manipülasyonlarla ilgili güçlü iddialar eşliğinde- yüksek büyüme oranları yakalanmıştır. Pindling’in ardından 2017 yılına kadarki çeyrek yüzyıllık süreçte Hubert Ingraham ve Perry Christie ikişer dönem başbakanlık görevinde bulunmuş, böylece bağımsızlığı takip eden yaklaşık yarım yüzyıllık süreçte siyasi istikrar korunmuştur. 2019 yılı Eylül ayında gerçekleşen Dorian Kasırgası 50 kişinin ölümüne yol açarken, kasırganın ülke ekonomisine maliyeti 7 milyar dolardan fazla olmuştur.

Siyasi Yapı

1973 yılından itibaren bağımsız bir devlet statüsüne sahip olsa da Bahamalar hâlen İngiliz Milletler Topluluğu’nun ve Birleşik Krallık’ın bir parçasıdır. Anayasal monarşiye bağlı demokratik sistemin uygulandığı ülkenin devlet başkanı resmî olarak İngiltere Kraliçesi II. Elizabeth’tir. Kraliçe, benzer statüdeki diğer devletlerde olduğu gibi Bahamalar’da da bir genel vali ile temsil edilmektedir. Ülkede bu görevi Haziran 2019’dan bu yana Sir Cornelius A. Smith sürdürmektedir.

Yasama organı 16 sandalyeli senato ve 39 üyeli temsilciler meclisinden oluşan çift kanatlı parlamentodur. Senato üyelerinin dokuzu başbakan, dördü muhalefet partisi lideri ve üçü de genel vali tarafından beş yıllığına atanmaktadır. Temsilciler meclisi üyeleri olan milletvekilleri ise beş yılda bir düzenlenen seçimlerle belirlenmektedir. Ülkedeki son seçimler Mayıs 2017’de gerçekleştirilmiş olup Özgür Ulusal Hareket Partisi (FNM) oyların %57’sini alarak 35 sandalye kazanmayı başarmıştır. Bir sonraki seçimlerin 2022 yılında yapılması planlanmaktadır.

Ülkede beş yılda bir gerçekleştirilen seçimlerde en fazla oyu alan parti başkanı genel vali tarafından başbakan olarak görevlendirilmekte ve hükümeti kurmaktadır. Başbakanlık koltuğunda 2017 yılı Mayıs ayındaki son seçimlerin ardından göreve gelen Hubert Minnis oturmaktadır.

Ekonomik Durum

Küçük bir adalar topluluğu olmasına karşın Bahamalar, Karayip bölgesinin en zengin ülkelerinden biridir. Ülke ekonomisi neredeyse tamamen finans ve turizm sekterlerine endekslidir. Millî gelirin yarısından fazlasını oluşturan turizm, istihdamın da en önemli kaynağıdır. Turizme bağımlılık küresel ekonomik krizlere karşı ülkeyi oldukça hassas bir konuma getirmektedir.

Bankacılık sektörü ise, küresel firmalar için cazip bir seçenek oluşturmaktadır. Özellikle sigorta firmaları gibi küresel ölçekte finans yoğun sahalarda faaliyet gösteren firmalar, ülkenin esnek mevzuatlarından ve vergi sisteminden yararlanmak adına faaliyetlerini Bahamalar üzerinden yürütmektedir. Yine benzer gerekçelerle deniz taşımacılığı açısından da Bahamalar dünyada önde gelen ülkelerden biridir ve bandıralı gemi sayısı bakımından dünyada üçüncü sırada yer almaktadır.

Bahamaların dış ticaret hacmi 2019 yılında 1,5 milyar doları ihracat, 10,7 milyar doları ithalat olmak üzere toplamda 12,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Dış ticarette Bahamalar’ın en büyük ortağı gerek ihracatın gerekse ithalatın önemli bölümünü karşılayan ABD’dir.

Türkiye ile İlişkiler

Türkiye ile Bahamalar arasındaki ilişkiler tarihî, coğrafi, siyasi ve kültürel farklılıklar sebebiyle yakın geçmişe kadar oldukça sınırlı düzeyde seyretmiştir. Son yıllarda ülkemizin Latin dünyasına yönelik açılımları çerçevesinde Bahamalar’la ilişkilerde de nispi gelişmeler gözlemlenmektedir. İki ülke arasında bugüne kadar başkanlık düzeyinde resmî bir ziyaret gerçekleşmemiş, bakanlıklar düzeyindeki ziyaretler de ülkemizde düzenlenen uluslararası toplantılar vesilesiyle olmuştur. İki ülkenin de bir diğerinde büyükelçiliği bulunmamaktadır; Türkiye’nin Havana Büyükelçiliği Bahamalar’a akreditedir.

İki ülke arasındaki ticari ilişkiler inişli çıkışlı bir grafik izlemektedir. 2008 ve 2013 yıllarındaki yüksek ithalat sebebiyle 100 milyon doları aşan karşılıklı ticaret hacmi bu iki yıl dışında genellikle 10 ila 50 milyon dolar aralığında seyretmektedir. 2020 yılında karşılıklı dış ticaret hacmi 21 milyon doları Türkiye’den Bahamalar’a ihracat, 7 milyon doları ithalat olmak üzere toplamda 28 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’den Bahamalar’a ihraç edilen başlıca ürünler; makarna, petrol yağları, tıbbi ilaç, çimento ve sebze-meyve sularıdır. Bahamalar’dan ithal edilen başlıca ürünlerse; hurda gemi, polimerler ve etil alkoldür.

Müslümanların Durumu

Bahamalar’da nüfusun büyük çoğunluğu Hristiyan olup Protestanlığın farklı kolları yaygındır. Yarım milyonu bulmayan nüfus içerisinde Müslümanların sayısı oldukça sınırlı olup 1.000 kişi civarındadır ve büyük çoğunluğu da ülke halkındandır. Başkent Nassau’daki Bahamalar İslam Birliği ve Carmichael Yol Camii, Halime Ana Okulu, Selefi Davet İslam Cemaati ve Cemal Müslüman Birliği, ülkedeki Müslümanların ihtiyaçları doğrultusunda faaliyet gösteren yapılardır.